Ağı toplayan düğümlerin, kabloların, cihazların ve sinyallerin bu cihazlar üzerindeki yolunu tanımlayan yapıya Ağ Topolojisi (Network Topology) denir. Topolojiler iki farklı şekilde incelenebilir. Bunlar;
- Fiziksel Topoloji: Ağ iletim ortamının ve kabloların yerleşimini tanımlar.
- Mantıksal Topoloji: Sinyalin ağ düğümleri arasındaki yolunu tanımlar.
Bir ağın fiziksel ve mantıksal topolojisi farklı olabilir. Örneğin Yıldız Fiziksel Topolojisi'ne sahip bir ağ, mantıksal olarak Halka veya Bus Topolojisi'ne sahip olabilir. Farklı farklı topoloji türleri vardır. Bunlar;
1) Bus (Ortak Yol) Topolojisi: Tüm iş istasyonların üzerinde bir hat mevcuttur. Kaynak istasyon veriyi hatta bırakır. Veri her iki yönde de hattan geçerek tüm bilgisayarlara ulaşır. Gelen veri bilgisayarlar tarafından okunur ancak her bilgisayar kendi adresine gelen veriyi içeri alır. Bu nedenle gönderilen her veri paketinin ve her bilgisayarın bir adresi vardır.
Bu topolojide aynı anda iki istasyonun bilgi göndermesi bilgi trafiğine sebep olur. Bunu önlemek için hattın paylaşımını düzenleyen protokoller (CSMA/CD, TOKEN-RING, TOKEN-BUS) kullanılmalıdır.
Bus Topolojisi'nin avantajları; Hub ve benzeri merkezi ağ cihazları gerektirmez. Basit network genişletmesi sağlar. Eş eksenli (koaksiel) kablo kullanılır.
Bus Topolojisi'nin dezavantajları; Standartları 30 bağlantıdan fazlasına izin vermez. Ağın toplam uzunluğu 185 metreyi geçemez. Herhangi bir bağlantı kesilmesi durumunda tüm ağ etkilenir. Arıza tespiti zordur.
2) Star (Yıldız) Topolojisi: Bu topolojide ağdaki iletişimin gerçekleşmesi için merkezi birim bulunur ve bütün istasyonlar merkezi birime bağlanır. Bir istasyondan diğer istasyona gönderilen bilgi önce merkezi birime gelir ve buradan hedefe yönlendirilir. Ağ trafiğini düzenleme yeteneğine sahip bu merkezi birim, hub ve anahtar (switch) olarak adlandırılır. Bus topolojisine göre performansı daha yüksektir ve güvenilirdir. Fakat daha pahalı çözümler sunar.
Star Topolojisi'nin avantajları; Bir istasyonun arızalanması ağı etkilemez. Ağa yeni istasyon eklemek çok kolaydır. Ağ yönetimi oldukça basittir. Kurulan ağ elemanlarına göre yüksek hızlar elde edilebilir.
3) Ring (Halka) Topolojisi: Bu topolojide her istasyon bir halkanın elemanıdır ve halkadan oluşan veri bütün istasyonlara ulaşır. Her istasyon halkada oluşan veriyi ve hedef adresi alır. Veri bir yönden iletilir diğer yönden de alınır. Her bir istasyon, halkada sonraki istasyona verinin sinyalini düzenleyerek gönderir. Böylece veri sinyalinde seviye düşmez.
Halka topolojileri, Token-Passing (Jeton-Geçiş) modeline uygundur. Yolun kim tarafından kullanılacağı, yol üzerinde dolaşan jeton tarafından belirlenir. Jetonu alan istasyon veri iletimini yapar. İşlemi bittiğinde jetonu yola bırakır. Diğerleri jetonun işlemi bitirmesini bekler. Yol üzerinde iletim tek veya çift yönlü olabilir.
4) Mesh (Ağ) Topolojisi: Ağ üzerindeki her cihaza bire bir bağlantı kurulur. Her makineye sinyal göndermek zorunda olduklarından dolayı fazla bant genişliği kullanılır. Küçük sistemler için ideal olan bu topoloji, cihaz sayısı arttıkça kurulması da bir o kadar zorlaşır. Network'ün çökme ihtimali çok düşüktür. Bire bir bağlantı kurulduğundan kablo kullanımı fazladır. Eğer her düğüm birbirine bağlanacak olursa Bağlantı sayısı= n(n-1)/2 olur. Buradaki n düğüm sayıdır.
5) Tree (Ağaç) Topolojisi: Bu topolojide ağacın merkezinde sorumluluğu en fazla olan bilgisayar bulunur. Dallanma başladıkça sorumluluğu daha az olan bilgisayarlara ulaşılır. Çok büyük ağların ana omurgalarını oluşturmak için bu topoloji kullanılır. Bu topolojinin bir diğer adıda Hiyerarşik topolojidir.
0 Yorum