UNIX,1970'li yılların başında AT&T Bell Laboratuvarları'nda geliştirilmesine başlanmış çok kullanıcılı (multi user) ve çok görevli (multi-tasking) bir işletim sistemidir. UNIX, uzun geçmişi sayesinde oldukça kararlı ve oturmuş bir işletim sistemidir. Linux,1991 yılında Finlandiya'lı bir üniversite öğrencisi olan Linus Torvalds tarafından yazılmıştır. LINUX projesinin bugünkü başarısının en büyük sırrı, Free Software Foundation (FSF) tarafından hamiliği yapılan GNU (GNU is Not Unix) projesidir.
Çoğunlukla LINUX denilse de, daha doğrusu GNU/LINUX demektir. Çünkü LINUX çekirdeğin adıdır,geri kalan sistemin tüm bileşenleri GNU vb. kaynaklardan sağlanan özgür yazılım ürünlerinden oluşmaktadır. Açık kaynak kodlu bir yazılımdır ve diğer işletim sistemleri ile birlikte çalışabilir. Oldukça hızlıdır ve sistem hatalarına karşı dayanıklıdır. Açık kaynak kodlu olmasından dolayı Linux'un yüzlerce farklı sürümü vardır. Bütün Linux sürümleri, işletim sisteminin temeli olan ortak çekirdeği kullanmaktadır. Bazı firmalar çekirdek üzerine kendi değişikliklerini ekleyerek işletim sistemini yapılandırmıştır. Buradan da anlaşılacağı üzere isteyen herkes kendi Linux sürümünü hazırlayabilir.
Yukarıda yüzlerce Linux dağıtımlarının olduğundan bahsetmiştik. Bunlardan bazıları;
1) Debian Tabanlılar
- - Debian
- - Ubuntu/Kubuntu
2) Rpm Paketi Tabanlılar
- - RedHat/Fedora
- - SuSE
- - CentOS
- -Scientific Linux
3) Diğerleri
- - Gentoo
- - Slackware
Linux Kernel (Çekirdek)
Yazılım ve donanım arasında aracı olarak çalışan ve genel organizasyonu sağlayan programdır. Bunun başlıca görevleri vardır. Bunlar;
- - Proses Kontrolü
- - Hafıza Yönetimi
- - Dosya Sistemi Organizasyonu
- - Giriş/Çıkış Kontrolü
- - Donanım tarafını kullanıcıdan saklamak
- - Kolay programlanabilir bir arayüz sunmak
Linux'ın çekirdek sürümleri vardır. Bu sürümler çekirdeği bize tanıtır. Örnek vermek gerekirse elimizde 2.6.35 sürümünde bir çekirdeğimiz olsun. 2 numarası, birincil çekirdek sürüm numarasını temsil eder ve buranın değişmesi için Linux mimarisinin neredeyse tamamının değişmesi gerekir. 6 numarası, ikincik çekirdek sürüm numarasını temsil eder. Tek sayılar "geliştirme" çekirdekleri, çift sayılar "kararlı" çekirdeklerdir. 35 numarası, alt sürüm numarasını temsil eder ve ikincil sürümler içi yeniliklerde bu numara da değişir.
Linux, kullanıcıların verdikleri komutları çözümlemek ve bu komutları yerine getirecek programları başlatmak için Kabuk (Shell) programlarını kullanır. Bu tip komut yorumlayıcıları, tüm işletim sistemlerinde kullanılmaktadır. Kabuklar, etkileşimli ya da etkileşimsiz kullanılabilirler. Etkileşimli Kabuk'ta , girdi klavyeden alınırken etkileşimsiz Kabuk'ta dosyadan okunur. Kullanıcılar birden fazla kabuk programı arasından seçim yapma hakkına sahiptir ve beğendiği kabuk yorumlayıcıyı kullanabilir. Bir UNIX/LINUX işletim sisteminde kullanılan kabuklar;
- sh (Shell yada Bourne Shell): İlk Unix kabuğu veçoğu Unix dağıtımı ile birlikte öntanımlı kabuk olarak dağıtılır.
- csh (C Shell): Berkeley Üniversitesi'nde geliştirilen csh'ın C diline benzer bir programlama yapısı vardır.
- ksh (Korn Shell): sh uyumlu,birçok ek programlama özelliği içeren bir kabuktur. Bu kabuk, yaygın bir kitle tarafından kullanılmaktadır.
- bash (Bourne Again Shell): Kullanım kolaylığı bakımından en çok kullanılan bash, GNU tarafından kaynak kodu olarak dağıtılıyor. Bash, sh ve ksh uyumluğunu korurken, özellikle etkileşimli kullanıma yönelik (komut tamamlama gibi) birçok yenilik içerir.
- tcsh: csh'ın biraz genişletilmiş halidir.
0 Yorum